Op welke leeftijd begint de overgang?

Voor veel vrouwen is het één van de meest gevreesde periodes, maar er bestaan veel fabels rondom de menopauze. Over het algemeen begint de overgang wanneer een vrouw tussen de 45 en 55 jaar is, maar het kan ook eerder of later starten.

Onderdeel van een natuurlijk proces

Een aantal uitzonderingen daargelaten, markeert de overgang meestal het hoogtepunt van de vrouwelijke voortplantingscyclus. Het is een proces dat begint bij de eerste menstruatie, meestal tussen het 11e en het 15e levensjaar.

Vanaf dat moment start bij een vrouw de vruchtbare periode, totdat de premenopauze begint (een verschijnsel dat optreedt tussen 3 tot 7 jaar voor de overgang).

De overgang is eigenlijk de laatste menstruatie in het leven van een vrouw. Technisch gezien, is de perimenopauze de periode tussen de premenopauze en het eerste jaar van de postmenopauze.

De symptomen

Sommige symptomen van de menopauze zijn gebaseerd op legendes en mythen. De meeste overgangsklachten zijn bekend, maar niet iedereen heeft last van dezelfde klachten. Geschat wordt dat minstens 80 procent van de vrouwen een of meerdere symptomen heeft die de start van de overgang markeren.

Enkele van de bekendste symptomen zijn hieronder beschreven.

Opvliegers

Het krijgen van opvliegers – het opeens heel warm hebben en je opgejaagd voelen – is de meestvoorkomende klacht. Opvliegers worden veroorzaakt door een tekort aan oestrogeen, het belangrijkste vrouwelijke geslachtshormoon. Door dat tekort wordt het voor je lichaam lastiger om je lichaamstemperatuur te reguleren.

• In de meeste gevallen treden opvliegers op vanaf het begin van de overgang tot 2 jaar na de laatste menstruatie.
• Echter, één op de tien vrouwen heeft er tot na haar 70e levensjaar nog last van.

Nachtzweten en slaapproblemen

Veel van de overgangsklachten treden ‘s nachts op. Bovendien komen ze plotseling op, zonder invloeden van buitenaf en onafhankelijk van de tijd van het jaar.

Onregelmatige menstruatie

Onregelmatige menstruatie is een ander onmiskenbaar teken dat de overgang begint. De menstruatiecyclus kan korter of juist langer duren. Er zijn ook vrouwen die tijdens de overgang vaker dan één keer per maand ongesteld zijn.

Na verloop van tijd treedt de menstruatie steeds minder vaak op. De periodes tussen menstruaties worden steeds langer, totdat ze uiteindelijk helemaal uitblijft.

Andere tekenen

• Een andere veelvoorkomende klacht in deze periode is vaginale droogheid. De vermindering van de aanmaak van oestrogeen is de oorzaak van mogelijke pijnklachten en andere ongemakken tijdens het vrijen. Dit kan ertoe leiden dat een vrouw, bewust of onbewust, haar interesse voor of verlangen naar seks verliest.
• Daarnaast kan het tekort aan het vrouwelijke geslachtshormoon zorgen voor gewrichtspijnen, dat weer kan leiden tot osteoporose. Dit betekent niet per se dat alle vrouwen tijdens de overgang last zullen hebben van ongemakken met hun knieën en enkels.
• Ten slotte kunnen de drastische veranderingen in de hormoonhuishouding de stemming beïnvloeden. Dit kan vervolgens weer leiden tot fasen van prikkelbaarheid en slecht humeur. Dit alles kan een serieus probleem vormen voor de vrouw en haar omgeving, zeker wanneer het gepaard gaat met somberheid en depressies.

Wat gebeurt er als de overgang eerder begint dan normaal?

Als de overgang begint tussen het 40e en 45e levensjaar, dan wordt dat nog als normaal beschouwd. Begint het echter al voordat de vrouw 40 jaar is, dan is dat vroeg. De symptomen zullen hetzelfde zijn, maar artsen raden deze vrouwen wel aan zeer alert te zijn tijdens de postmenopauze.

Vrouwen bij wie de maandelijkse bloedingen eerder dan gewoonlijk ophouden, hebben meer kans op het krijgen van cardiovasculaire ziektes. Dat geldt met name voor vrouwen die roken.