Logo image
Logo image

Wat is de energiebalans en waarom is die belangrijk?

5 minuten
Een van de grootste en huidige obsessies in de samenleving is het lichaamsgewicht. Wat veel mensen echter niet weten is dat een ideaal gewicht nauw samenhangt met de energiebalans.
Wat is de energiebalans en waarom is die belangrijk?
Laatste update: 28 januari, 2021

Als de vakanties voorbij zijn, dan beginnen veel mensen aan nieuwe doelen. Een van de meestvoorkomende doelen is afvallen. Atleten zijn wat dat betreft niet anders. In hun geval heeft op een bepaald moment het wedstrijdseizoen dat eraan komt vaak invloed op hun energiebalans.

Veel mensen zijn niet eens op de hoogte van deze essentiële factor die het verschil kan maken op het gebied van gewichtsbeheersing: de energiebalans. In het artikel van vandaag leer je alles wat je over dit concept moet weten. Je leert hoe je dit evenwicht kunt bereiken en je zult zien waarom het zo belangrijk is als het om je afvaldoelen gaat.

Wat is de energiebalans?

Je lichaam heeft, net als elk ander type motormechanisme, als bron energie (d.w.z. brandstof) nodig om te kunnen functioneren. De mens krijgt dit door het voedsel dat hij eet. In dat geval kun je de energiebalans definiëren als de balans die je kunt bereiken door dezelfde hoeveelheid energie op te nemen als die welke je verbruikt.

Welke soorten van balans zijn er?

Je zult merken dat er drie verschillende soorten energiebalansen zijn. Deze hebben allemaal invloed op je gewichtsverlies of gewichtstoename:

  • De eerste is een neutrale energiebalans. Als je in deze categorie zit, dan behoud je een stabiel gewichtsniveau omdat je een evenwicht hebt tussen wat je eet en wat je verbruikt.
  • Of je hebt een negatieve energiebalans. In dat geval val je af. Dat komt omdat je minder energie opneemt dan je verbruikt.
  • Tot slot is er een positieve energiebalans. Als dit bij jou het geval is, dan zul je een overmaat aan energie hebben omdat je meer eet dan je verbruikt.

Hoe kun je een ideale energiebalans bereiken?

Om voor jou de juiste energiebalans te vinden, moet je rekening houden met je specifieke individuele behoeften. Dit geldt zowel voor sporters als voor niet-sporters. Tegelijkertijd moet je goed op je levensstijl letten. Dat geldt ook voor de soorten sporten en de lichaamsbeweging waar je je mee bezig houdt.

Some figure

Als je je prestaties wilt optimaliseren en een goede energiebalans wilt bereiken die aan je behoeften voldoet, dan moet je aandacht besteden aan verschillende factoren die je calorische inname kunnen veranderen. Dit zijn subjectieve factoren. Als zodanig moet je ze individueel nemen en apart analyseren, zoals we al eerder zeiden.

Je moet je er ook van bewust zijn dat er geen ‘standaard’ energiebalans is. In plaats daarvan moet iedereen zijn gewoontes aan zijn specifieke individuele behoeften aanpassen.

Het belang van een adequaat voedingsdieet

Om ervoor te zorgen dat het voedsel dat je opneemt voldoende is voor het verkrijgen van de energiebalans die je wilt, zul je je moeten concentreren op je dieet. Je zult ook je voedingsprogramma moeten aanpassen aan je fysieke kenmerken en levensgewoonten.

Als je je prestaties of de kwaliteit van je leven wilt verbeteren, is het hebben van de juiste energiebalans net zo belangrijk als een goede training en een passende hoeveelheid rust.

De voordelen van een goede energiebalans

Wanneer een atleet een goede energiebalans bereikt, zal hij of zij waarschijnlijk melden dat ze van een aantal zeer belangrijke gezondheidsvoordelen genieten, waaronder:

  • Het immuunsysteem in een goede staat houden
  • Het vergemakkelijken van het behoud van magere massa
  • Betere prestaties tijdens sportactiviteiten
  • Hulp bij de functies van het voortplantingssysteem

Macronutriënten en de energiebalans

Je kunt macronutriënten definiëren als die voedingsstoffen die een groot deel van de metabole energie leveren die het lichaam nodig heeft. In de sportwereld zijn de belangrijkste macronutriënten koolhydraten en eiwitten.

Koolhydraten zijn bedoeld om te helpen bij het herstel en het onderhoud van de brandstofdepots in het lichaam. Aan de andere kant is het doel van eiwitten om spierweefsel dat beschadigd is door stressvolle prikkels sneller en effectiever te herstellen.

Beide factoren, samen met de intensiteit en de tijd die je besteedt aan een sportieve activiteit, bepalen de energiebehoefte van je lichaam. Daarom gaan we ze hier niet generaliseren. We zullen beide factoren hieronder afzonderlijk analyseren.

Some figure

Koolhydraten, prestaties en de energiebalans

Zoals we al eerder hebben gezegd, is de intensiteit waarmee je kunt sporten nauw verbonden met je koolhydraatconsumptieDat komt omdat deze voedingsstoffen verantwoordelijk zijn voor het in stand houden van je energievoorraad.

Om een goede energiebalans te krijgen, moet een sporter ongeveer 60 procent van zijn voeding uit koolhydraten halen. Toch kan een sporter altijd het beste eerst met een voedingsdeskundige overleggen voordat hij of zij zijn of haar dieet aanpast.

Ook als je de beste resultaten wilt, is het belangrijk om te letten op het moment dat je deze koolhydraten inneemt. Met andere woorden, je moet beslissen of je ze vóór, tijdens of na de training gaat innemen.

Eiwitbehoeften voor lichaamsbeweging

We kunnen met zekerheid zeggen dat sporters veel eiwitten nodig hebben om een goede energiebalans te bereiken. Toch zijn deze eisen niet hetzelfde voor bijvoorbeeld sporters die trainen voor meer kracht als voor sporters die trainen voor het uithoudingsvermogen.

Bij eiwitten is het belangrijk dat er speciale aandacht wordt besteed aan de kwaliteit ervan. Er is tegenwoordig een breed scala aan producten op de markt. Veel van deze producten hebben niet de kwaliteit die experts aanbevelen en kunnen zelfs schadelijk zijn voor de gezondheid.

Als je een goede energiebalans wilt, dan moet je zeker in je voedingsprogramma opnemen eiwit uit:

  • Wei
  • Soja
  • Eieren

Vetten en de balans

Hoewel het in principe misschien verkeerd lijkt, zijn vetten juist een zeer belangrijk onderdeel van elk dieet. In de juiste hoeveelheden zorgen deze voor een hoog energieniveau. Ze bevatten ook vitamine A, D en E.

Conclusies

Zoals je in dit artikel hebt kunnen lezen, is het bereiken van een goed evenwicht niet zo eenvoudig als je op het eerste gezicht zou denken.

Desalniettemin, als je aandacht besteedt aan je specifieke behoeften en kenmerken, zul je in staat zijn om optimale resultaten te bereiken. En dit zonder bij de eerste tekenen van verandering de handdoek in de ring te gooien


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Joint Position Statement: Nutrition and athletic performance. American College of Sports Medicine, American Dietetic Association, and Dietitians of Canada. Medicine and Science in Sports Exercise 2000, 32:2130–2145.
  • Meredith CN, Zackin MJ, Frontera WR, Evans WJ: Dietary protein requirements and body protein metabolism in endurance- trained men. Journal of Applied Physiology 1989, 66:2850–2856.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.