Artrose en overgewicht: is er een verband?

Osteo-arthritis van bijvoorbeeld de knie of artrose is één van de meestvoorkomende gewrichtsaandoeningen die meestal ontstaat bij het bereiken van de ouderdom. Waarom dit gebeurt is nog steeds niet echt duidelijk. Verschillende studies hebben echter een nauw verband aangetoond tussen artrose en overgewicht.

Artrose is een reumatische aandoening die zich ontwikkelt als een degeneratie van het gewrichtskraakbeen. Bij deze gevreesde aandoening treedt een degeneratie van het kraakbeen op in bijvoorbeeld de knie. De knieën zijn één van de meest kwetsbare gewrichten van het lichaam: de vraag is of artrose en overgewicht met elkaar te maken hebben?

Het is een gewrichtsziekte die veel voorkomt bij ouderen en die vaak bepaalde gewrichten treft. Dit heeft vervolgens een reeks nadelige gevolgen voor ons dagelijks leven. In het volgende artikel wordt uitgelegd welke effecten artrose van de knie op ons leven heeft.

Artrose: oorzaken en symptomen

De oorzaak van artrose is niet erg duidelijk. Sommigen geloven dat een combinatie van genetische en omgevingsfactoren dit kan veroorzaken. Toch hebben verschillende studies uitgewezen dat mensen die het meeste risico lopen onder meer mensen op hoge leeftijd zijn en personen die aanleg hebben om deze aandoening te ontwikkelen.

Onder de omgevingsfactoren die het vaakst geassocieerd worden met artrose, vallen de volgende het meeste op:

• Een aaneenschakeling van blessures in hetzelfde gewricht
• Leeftijd
• Overgewicht
• Te intensieve lichaamsbeweging

De laatste factor geldt vooral wanneer dit zonder goede planning, warming-up en techniek wordt gedaan.

Het belangrijkste symptoom dat gepaard gaat met artrose van de knie is een pijn, die zelfs in rust aanhoudt. Wanneer we aan een lichamelijke activiteit beginnen, dan verdwijnt het ongemak een paar minuten, maar geleidelijk aan komt het tijdens de activiteit weer terug.

Andere symptomen die in het gewricht optreden zijn:

• Stijfheid
• Verdoofdheid
• Tintelingen
• Misvormdheid van het gewricht
• Ten slotte: verlies van functionaliteit.

Toch is acute pijn de belangrijkste reden waarom mensen die aan artrose lijden het bijna ondraaglijk vinden. In verband hiermee moeten patiënten een specialist raadplegen om deze aandoening zien te voorkomen of te behandelen.

Artrose en overgewicht hebben

Mensen met overgewicht en obesitas komen vaak voor in westerse landen. Dit komt door slechte gewoontes die onder andere door fastfoodketens worden gepromoot. Een van de gevolgen van obesitas is degeneratie van het gewrichtskraakbeen, als gevolg van het harde werk dat elk gewricht moet doen om het lichaamsgewicht te ondersteunen.

Met name de knie is een zeer delicaat gewricht, dat van vitaal belang is voor bijna elke beweging die ons lichaam maakt. De knie ondersteunt samen met de heupen het gewicht van bijna het hele lichaam. Als ze door overgewicht nog meer belast worden, dan betekent dat ook meer belasting op de:

• Spieren
• Ligamenten
• Pezen

Veel mensen zijn zich er niet van bewust, maar obesitas brengt het lichaam in een staat van chronische ontsteking. Obesitas veroorzaakt het in de bloedbaan vrijkomen van pro-inflammatoire stoffen, cytokinen genaamd. Deze stoffen kunnen het gewricht verder beschadigen en zo artrose veroorzaken, zelfs bij een jong iemand.

Als gevolg hiervan zou een ziekte die ons lichaam pas zou moeten aantasten als we oud zijn, als er sprake is van overgewicht, al 40 jaar eerder kunnen ontstaan.

Ik heb artrose, wat moet ik doen?

Als we eenmaal de diagnose artrose hebben gekregen, dan moeten we er rekening mee houden dat het een degeneratieve ziekte is. Dit betekent dat het uiteindelijk alleen maar slechter wordt en niet beter. Wat we kunnen doen is de voortgang van de pathologie vertragen om een betere kwaliteit van leven te garanderen.

De beste manier om artrose te bestrijden is het vermijden van overgewicht. Op deze manier is een vermindering van het lichaamsvet duidelijk gerelateerd aan een vermindering van de symptomen (zowel pijn als stijfheid). Plus, het vertraagt de progressie van artrose. Voor de behandeling van obesitas zijn er vele medische en chirurgische alternatieven.

Een andere manier om de progressie van artrose te vertragen is het vermijden van alle soorten gewrichtsoefeningen met hoge impact, vooral als ze met een slechte techniek worden uitgevoerd.

Het is ook zeer aan te raden om een gezamenlijk versterkingsplan te volgen met een professional. Dit zal de symptomatologie en de evolutie van de ziekte verbeteren.

Een algemeen aanbevolen oefening om de knieën te versterken zijn squats, maar je moet er wel voor zorgen dat je ze goed doet. Als je het verkeerd doet, dan doen squats op de lange termijn meer kwaad dan goed. Zorg ervoor dat je bij de training naar een deskundige gaat voor begeleiding en om de juiste techniek aan te leren.

Wat moet je doen bij pijn?

Zoals elke artrosepatiënt je kan vertellen, zullen er dagen zijn waarop de pijn bijna ondraaglijk is. Deze pieken zijn volkomen normaal, en artsen raden vaak aan om pijnstillers te nemen om de pijn en de ontsteking te verminderen.

Zoals we in dit artikel kunnen lezen, is er al met al vaak een relatie tussen artrose en overgewicht. De pijn gaat dus niet zomaar weg door wat pillen te slikken en af te wachten. Je moet je leven veranderen zodat je lichaam zich beter voelt.

Maar dat is nog niet alles, obesitas is ook gerelateerd aan hypertensie en diabetes. Hierdoor kan een patiënt, zelfs als de pijn acuut is, soms geen analgeticum of pijnstiller nemen. Vaak zijn pijnstillers gecontra-indiceerd vanwege het mogelijke cardiotoxische effect. In die gevallen worden meestal pijnstillers uit de familie van de opioïden voorgeschreven.

Je mag medicijnen voor hart- en vaatziekten nooit zomaar combineren met het innemen van andere pijnstillers. Raadpleeg daarom altijd je dokter voordat je medicijnen inneemt om het ongemak te verlichten.